BESLENME

Besleme (Feding) Nedir ?

Besinlerin vücuda verilmesi, yedirilmesi, içirilmesi. (Türkçede çoğunlukla beslenme olarak kullanılır.

Beslenme Durumunun Değerlendirilmesi (Assesment Of Nutritional Status, Nutritional Assesment)

Beslenme durumu, besin ögelerinde duyulan gereksinimin ne düzeyde karşılanabildiğinin bir ölçütüdür. Beslenme durumunun değerlendirilmesi için başlıca dört yönlü inceleme yapılır. 1) Geçmişteki ve bugünkü diyet örüntüsü ve içeriğinin saptanması (Dietary assesment), 2) Biyokimyasal tetkiklerin yapılması (Biochemical assesment), 3)Klinik muayene (Chinical examination), 4) Antropometrik ölçümlerin yapılması (Antropometric assesment.

Beslenme Ve Egzersiz (Nutrition And Exercise) Nedir ?

Düzenli egzersiz fiziksel, mental ve emosyonel sağlık için büyük önem taşır. Egzersiz enerji harcamasını arttırır, böylelikle ağırlığın korunmasında veya zayıflatmada yararlı etki gösterir. Düzenli egzersiz serum kolesterol ve glikozunun normal düzeyde tutulmasını sağlar, yüksek dansiteli lipoprotein kolesterolünü arttırır. Egzersiz sırasında doğal yatıştırıcılar olan endorfinler salgılanır. Düzenli egzersiz kardiyovasküler sistemi ve iskeleti sağlıklı tutar, böylece yaşlanmayı geciktirir. Yatağa bağımlı olan kişilerde kas tonusu bozulur, mineral dengesizlikleri ortaya çıkar. Düzenli egzersiz programlarına başlamadan önce kişilerin kalp hastalığı, hipertansiyon, solunum sistemi sağlığı vb yönünden kontrolden geçirilmesi gerekir.

Beslenme Ve Mental Sağlık (Nutrition And Mental Health) Nedir ?

İyi beslenme, mental etkinliği, konsantre olma ve çevreye uyum sağlama yeteneğini arttıran önemli faktördür. Besin ögesi yetersizlikleri beyinde kalıcı değişiklikler oluşturarak mental kapasiteyi etkiler. Fenilketonüri, galaktozemi gibi doğuştan metabolizma hastalıklarında mental gelişme geriliği görülür. Pellegra, kuvaşiorkor, marasmus ve beriberide besin ögesi yetersizliklerine bağlı olarak sinir sisteminde lezyonlar ortaya çıkar.

Beslenme Ve Sinir Sistemi (Nutrition And Nervous System) Nedir ?

Yeterli ve dengeli beslenme sinir hücrelerinin bütünlüğü ve normal fonksiyon görmesi için gereklidir. Aç kalan kişilerde görülen irritabilite ve uykusuzluk hali bunun en açık örneğidir. Sinir sisteminin sağlığında hemen tüm besin ögeleri rol oynar. Karbonhidratlardan glikoz, beyinin ana enerji kaynağıdır. Protein enzim sistemleri için elzemdir. B kompleks vitaminleri bu enzimlerin kofaktörü olarak işlev görür. Bazı vitaminlerin yeterszilikleri sinir sisteminde önemli değişikliklere neden olur. Örneğin; tiamin yetersizliğinde sinir ve kaslar arası koordinasyon bozukluğu (nistagmus, ataksi, kramplar, tendon reflekslerinde kayıp gibi) beyin lezyonları, sinir lifleri ve miyelin kılıfta dejenerasyon görülür. Riboflavin yetersizliğinde erken dönemde fotokobi gözlenir. İleri derecede niasin yetersizliğinde huzursuzluk, uyku düzensizlikleri yanında deliryum (hezeyan ) ve demans (bunama) görülür. B6 yetersizliğinde de nörit ve konvülsiyonlar gözlenir.

Besin destek ürünleri nelerdir?

Besin destek ürünleri, oral yolla alınan ve diyete ek olarak bir veya daha fazla besin maddesinin alınmasını sağlayan ürünlerdir. Hap, tablet, kapsül, sıvı, ve toz şeklinde olabilir. İçerdiği besin maddeleri:

• Vitaminler
• Mineraller
• Amino asitler
• Bitkisel ilaçlar
• Probiyotikler
• Enzimler

Özellikle bir hastalığın tedavisi için geliştirilmiş veya hastalıktan koruduğu veya daha uzun yaşam sağladığı iddia edilen ürünler konusunda dikkatli olmak gerekir. Bir besin destek ürünü kullanıyorsanız veya kullanmayı düşünüyorsanız, mutlaka doktorunuzla görüşmelisiniz.

Besinlerin Termik Etkisi (Thermic Effect Of Food, Specific Dynamic Action, Sda) Nedir ?

Yenilen besinlerin sindirilmesinden sonra vücutta oluşan ısı artışına bağlı olarak metabolizma hızının artması.

Beslenme (Yeterli Ve Dengeli)

Yaşa, cinsiyete, bedensel ve ruhsal ihtiyaçlara göre değişen beslenmenizin sağlıklı olup olmadığını test edebilirmisiniz !

1- Günlük su tüketimim

1-2 bardak (0) 3-4 bardak (1) 8-10 bardak (2)

2- Sabah kahvaltısını mutlaka yaparım

Daima (2) Arasıra (1) Hiç(0)

3- Öğün atlarım

Asla (2) Bazen (1) Daima (0)

4- Hızlı yerim, az çiğnerim

Evet (0) Hayır(1)

6-Meyvaları kabuklu ve bekletmeden yerim

Evet (1) Hayır (0)

7-Sebzeleri önce ayıklar, sonra yıkar, daha sonra doğrar, bekletmeden pişiririm.

Evet (2) Bazen (1) Hayır (0)

8-Beyaz ekmek yerine posa içeren kepekli ekmekleri tercih ederim

Evet (2) Bazen (1) Hayır (0)

9-Hazır meyva suları veya meşrubatı çok sık içerim

Evet (0) Hayır (1)

10-Yemeklerde hayvansal yağlar yerine bitkisel sıvı yağları kullanırım.

Evet (2) Bazen (1) Hayır (0)

11-Hergün abur-cubur yemeye bayılırım.

Evet (0) Bazen (1) Hayır (2)

12- Alkol tüketimine dikkat ederim.

Evet (1) Hayır (0)

13-Yemekleri tatmadan tuz ilave ederim.

Evet (0) Hayır (1)

14- Alışverişe çıkmadan önce liste yaparım.

Evet (1) Hayır (0)

15- Bir yere davetli isem önceki öğünü yemem, aç kalırım

Evet (0) Hayır (1)

16- Günlük menümde posalı (sebze, meyva, salat, baklagil vb.) olmasına itina ederim.

Daima (2) Arasıra (1) Nadiren (0)

17- Fazla enerji alımımı egzersizle dengelerim.

Evet (2) Arasıra (1) Hayır (0)

18- Hamur tatlılar yerine sütlü tatlıları tercih ederim.

Evet (1) Hayır (0)

19-Yemeklerin kızartma yerine ızgara, fırında, haşlama pişirilmesini tercih ederim.

Evet (1) Hayır (0)

20- Formda kalmak ve zayıflamak için hiç ekmek yemem.

Evet (0) Hayır (1)

Ulaştığınız puan 25-30 ise sağlıklı beslenmek için herşeyi yapıyorsunuz, kutlarız. 10-20 ise bu işi fazla önemsemiyorsunuz, dikkatli olun! 10 ve altı ise hemen bir beslenme-diyet uzmanına başvurunuz.

Beslenme ve Diyet Uzmanı tarafından hazırlanmıştır.

Beslenme Ve Spor (Nutrition And Sports) Nedir ?

Sporcularda enerji ve besin ögeleri gereksinimi yaş, cinsiyet, vücut cüssesi, yapılan spor aktivitesinin ,tipi, süresi ve antreman programlarına bağlı olarak değişir. Dinlenme dönemindeki bir sporcunun enerji gereksinimi 2500-3000 kkal iken bu değer yoğun antreman dönemlerinde 500 kkal’e ulaşabilir. Alınan enerjinin yaklaşık %55-60’ı karbonhidratlar (% 5-10 şeker, kalanı doğal basit ve kompleks karbonhidrat kaynaklarından ) 10-15’i proteinlerden % 25-30’u yağlardan karşılanır. Dayanıklılık sporlarında ya da ağır antreman dönemlerinde enerjinin % 65-70 nin karbonhidratlardan karşılanması uygundur. Proteinlerin yaklaşık yarısını bitkisel, yarısını ise hayvansal kaynaklar oluşturmalıdır. Aşırı protein alımı önerilmez. Ağır antreman dönemlerinde ve kuvvet sporlarında diyete eklenen bazı saf protein kaynaklarıyla diyet enerjisinin proteinden gelen oranı %20 yi aşmamalıdır.Enerjisi yeterli ve dengeli düzenlenmiş bir diyet ile vitamin-mineral gereksinimleri besinlerden karşılanabilir. Sporcular alkolden ve kafeinden kaçınmalı, üç büyük öğün yerine günlük besinleri 5-6 öğüne dağıtarak yemelidirler. Yarışma veya egzersiz öncesi bir öğün en geç yarışmadan 3-4 saat önce yenmeli, gaz oluşturan besinlerden kaçınılmalıdır. Sıvı kayıplarını yerine konması çok önemlidir. sürekli egzersiz yapan ve sıcak bir ortamda bulunan bir sporcu saatte 2 litreden daha fazla ter kaybeder. Bu esnada elektrolitlerde de önemli kayıplar olur.

Beslenme Yetersizliği (Nutritional Deficiency, Nutritional İnadequacy) Nedir ?

Diyette bir ya da birden fazla besin ögesinin yetersiz alınması sonucunda ortaya çıkar durum. Yetersizlik gelir ve beslenme bilgi düzeyinin düşük olması,yanlış besin seçimi, besin hazırlama ve pişirmede yanlış uygulamalar vb. nedenlerle diyetin besin ögesi miktarı ve kalitesi yönünden yetersiz kalmasından kaynaklanır.